Chile và Peru, hai nước lân cận trên bờ biển Pacifico, có lịch sử giao thuyết khó khăn và lãng quán. Trong suốt nhiều thập kỷ gần đây, hai nước đã tranh chấp về cai quản các vùng lãnh hải và đất liền, mỗi bên đều khẳng định quyền sở hữu cho "đĩa lớn" và "đĩa nhỏ" của mình. Trong suốt những năm chiến tranh, hai nước đã gánh chịu mất mát, nhưng cuối cùng, một thỏa thuận đã được đạt được, cho phép hai nước có thể sống bên cạnh nhau với hòa bình.
Từ thời kỳ cổ đại đến thời kỳ hiện đại, Chile và Peru đã tranh chấp về quyền sở hữu các vùng lãnh hải và đất liền từ nhiều mối nhầm lẫn về giới hạn quốc gia. Đặc biệt là vùng đất liền bờ biển Perú-Chile, được gọi là "Trung tâm Trong" (en: "Heart of the Middle"), nơi hai nước chia sẻ biên giới trên biển.
Trong suốt lịch sử giao thuyết, Chile khẳng định quyền sở hữu cho "Đĩa Lớn" (en: "Large Plate"), một vùng đất liền bờ biển lớn ở phía tây của Peru, trong khi Peru khẳng định quyền sở hữu cho "Đĩa Nhỏ" (en: "Small Plate"), một vùng đất liền bờ biển nhỏ hơn ở phía tây-tây của Chile. Hai bên đều khẳng định rằng vùng đất này là phần của mình, do đó gây ra một cuộc tranh chấp kéo dài suốt nhiều thập kỷ.
Trong suốt những năm chiến tranh, hai nước đã gửi quân lên biển để cai quản các vùng đất liền bờ biển cạnh nhau. Đặc biệt là trong Chiến tranh Pacifico 1879-1883, Chile gửi quân lên biển với mục tiêu chiếm đoạt vùng đất liền bờ biển Perú-Chile. Trong cuộc chiến này, Peru mất mát rất nặng, nhưng Chile cũng không thể hoàn toàn chiếm được toàn bộ vùng đất liền bờ biển mà khẳng định là của mình.
Cuối cùng, vào năm 1929, hai nước đã đạt được một thỏa thuận gọi là "Điều lệ Hội Chủ" (en: "Treaty of Lima"), cho phép hai nước có thể sống bên cạnh nhau với hòa bình. Thỏa thuận này quy định rằng vùng đất liền bờ biển Perú-Chile sẽ được chia sẻ giữa hai nước, với Chile có quyền sở hữu vùng "Đĩa Lớn" và Peru có quyền sở hữu vùng "Đĩa Nhỏ". Thỏa thuận này đã được chấp nhận bởi cả hai bên và được ký kết tại thủ đô Lima của Peru.
Tuy nhiên, thỏa thuận này không hoàn toàn dừng bất cứ tranh chấp nào giữa hai nước. Trong suốt những năm sau đó, hai nước vẫn có những tranh chấp nhỏ về quyền sở hữu các vùng lãnh hải khác. Nhưng so với tranh chấp trước đó, những tranh chấp này đã không nặng nề như trước đây.
Hoy en día, Chile y Peru siguen siendo dos países vecinos en el Pacífico, pero la historia de su relación ha sido llena de tensiones y conflictos. Sin embargo, gracias a la paz que se ha mantenido desde el Tratado de Lima, ambos países han podido desarrollarse en paz y prosperidad.
En la actualidad, Chile y Peru mantienen una relación diplomática normalizada y comercialmente próspera. Ambos países han establecido un sistema de cooperación bilateral en diversos ámbitos, como la energía, la minería, la pesca y la agroindustria. Además, ambos países han firmado tratados de libre comercio y de protección de inversiones, lo que ha fomentado el intercambio comercial y la inversión directa entre ellos.
En resumen, la historia de Chile y Peru en torno a las "disputas de los platos" ha sido llena de tensión y conflicto, pero también de paz y cooperación. La paz que se ha mantenido desde el Tratado de Lima ha permitido a ambos países prosperar en diversas áreas. Y aunque las disputas no han desaparecido por completo, las relaciones entre Chile y Perú han evolucionado hacia una forma más estable y duradera de coexistencia pacífica.
